Her Yerde Kan Var / Ayşe Kulin

Ayşe Kulin son romanı Her Yerde Kan Var’da Osmanlı’nın son dönemini anlatmış.

Saray çevresinde geçen romanları -hele de Osmanlı Hanedanı hakkında- okumaktan normalde hoşlanmam, sıkılırım. Fakat yaşına rağmen üretken kalmayı başaran Ayşe Kulin’e saygımdan online kitap alışverişim sırasında gözüme çarpan bu romanı sepete ekleyiverdim.

Bu kadar sürükleyici olup 2 gecede bitmesini beklememiştim.

Kitabın konusu ve kurgu

Spoiler vermesem ne olacak, Osmanlı Tarihi bilinmeyen bir şey değil. Sultan Abdülaziz’in tahttan indirilip yerine meşrutiyet hayalleri ile yanıp tutuşan Sultan 5. Murat’ın tahta getirildiğini zaten biliyoruz. Hadi bu padişahların akıbetlerini yazmayayım, olur da bilmeyen vardır.

Ayşe Kulin kitabında bu olayların arka planında sarayda olup biteni, gerek 5. Murat’ın gerekse çevresinde yaşayanların ağzından kısım kısım anlatmış. Olayların ilerleyişi sırasında hangi bölümün kimin ağzından anlatılacağı, kimin olayların ne kadarına vakıf olduğu kısmı bence çok ustaca kurgulanmış. Bu özelliği ile Ayşe Kulin’in yazarlığı bende bir kez daha hayranlık uyandırdı.

Çeşitli platformlarda bu kitapta anlatılanlar hakkında bir takım tartışmalara rastladım, yalanlamalar olduğunu gördüm. İnsanımız tarih gerçeklerini romanlarda, dizilerde, filmlerde aramamayı ne zaman öğrenecek acaba? Adı üstünde "roman" bu! Kurgu! Tarih ansiklopedisi değil ki…

Kitabın dili

Her Yerde Kan var bir dönem romanı ve sadece zamanla değil mekânla da uyumlu olması için saray ağzıyla kaleme alınmış.

En arka sayfalarda yabancı kelimeler için bir sözlük bulunuyor. Ancak buna gerek bile yok çünkü cümlelerin akışı içinde o kelimeler zaten anlaşılıyor. Yaşımın da 40 üstü olması sayesinde ben sözlüğe bakmadan çok rahat okudum.

Bunun dışında; konuşmalar, yakarışlar, haykırışlar, niyazlar, gülüşmeler ve daha çok ağlaşmalar o kadar içten ki… Sanki Ayşe Kulin o döneme gerçekten gitmiş, görünmez olup saray saray, oda oda gezmiş, olan bitene kulak kabartmış. Duyup gördüklerini de olduğu gibi yazmış… Karakterlerin hisleri okuyucuya olduğu gibi geçiyor.

Birden fazla karakterin ağzından yazılan romanlarda her karaktere ait bölümde okuyucuya ayrı ayrı empati yaptırabilmek, kendi yazma deneyimlerimden de bildiğim üzere başarılması çok güç bir şey.

Eğer okumadıysan Her Yerde Kan Var'ı en kısa sürede okumanı tavsiye ederken; Ayşe Kulin'e külliyatının uzun yıllar boyunca daha da zenginleşmesini diliyor ve kendisini bu eseri için tebrik ediyorum.